Voorzitter, ik kan het niet laten om te beginnen met de gebeurtenissen in het Midden-Oosten. Deze oorlog duurt nu precies 31 dagen en er gaat geen dag voorbij of we ontvangen het droevige nieuws dat wederom onschuldige mensen uit het leven zijn gerukt. Elk slachtoffer is er één te veel. Ik heb niet in de illusie dat ik als lokale politicus een eind kan maken aan deze oorlog, maar ik geloof wel in de kracht en invloed van taal in de politiek. Woorden doen ertoe, onze woorden hebben gevolgen. Tegelijkertijd spelen symbolen ook een belangrijke rol in de politiek. Zo werd enkele weken geleden de vredesvlag gehesen op ons stadhuis en draag ik vandaag een blauwe stropdas, als teken voor vrede. Want oorlog kent alleen verliezers, vrede alleen winnaars. Laten we allen winnaars zijn!

Hoe hard het ook is om van deze kille realiteit over te stappen naar de begroting, ga ik dat toch doen. Allereerst mijn complimenten aan de leden van het college en de medewerkers van de gemeente voor het presenteren van een sluitende begroting. Ook een woord van dank aan de griffie voor de ondersteuning van de Raad.

Voorzitter, we gaan een spannende tijd tegemoet. Niet alleen vanwege de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november, maar ook omdat we niet weten wat er gaat gebeuren met het financiële ravijn waar gemeenten vanaf 2026 in dreigen te storten. Als gemeente zijn we voor een groot deel afhankelijk van de Rijksoverheid en laat nou net diezelfde Rijksoverheid zijn die gemeenten laat bungelen en veel financiële onzekerheid creëert voor de toekomst. Dat tegen de achtergrond van de grote maatschappelijke uitdagingen die voor ons liggen.

Uitdagingen die niet langer vooruitgeschoven kunnen worden. Uitdagingen die vragen om creativiteit en harde keuzes.

En Voorzitter, GroenLinks blijft vooral aandringen op bestaanszekerheid voor iedereen, betaalbare woningen en de realisering van een doortastend klimaat- en biodiversiteitsbeleid. Want, de leefbaarheid en toekomstbestendigheid van onze stad hangt af van ons antwoord op die uitdagingen.

In de begroting voor 2024 worden goede stappen gezet, met een sluitende begroting waarin geen afbreuk aan de 5 speerpunten van het Politiek Akkoord wordt gedaan. Dat is voor GroenLinks belangrijk, want het Politiek Akkoord is voor ons een belangrijke opmaat naar een menselijk, eerlijk en duurzaam Dordrecht.

Om te beginnen betaalbaar wonen. Zet een groep millennials bij elkaar en het gaat al heel snel over hoe moeilijk het is om tegenwoordig een huis te vinden. We weten dat de woningmarkt volledig op slot zit en dat starters amper kunnen instromen en andere doelgroepen – waaronder senioren – juist moeilijk kunnen doorstromen. Het riedeltje over de ongunstige economische omstandigheden en de stijgende bouwkosten en rente kennen we inmiddels ook al. Het feit is dat wij een schreeuwend tekort hebben aan sociale huurwoningen in onze stad. Om die reden heeft GroenLinks ervoor gezorgd dat 30% van alle nieuwbouwwoningen deze periode in het sociale huursegment vallen. Wij staan ervoor dat deze afspraak ook wordt nagekomen!

Maar in de begroting lezen wij dat het behalen van deze doelstelling onzeker is geworden. Daarbij refereert het college vooral aan de marktomstandigheden. En dáár heeft mijn fractie grote moeite mee. In april hebben we de routekaart voor wonen vastgesteld, waar het college de regierol zou pakken op het gebied van wonen. GroenLinks ziet daar weinig van terug. Wanneer kiest de gemeente voor de actieve rol om de eigen ambities te realiseren? Wat gaat het college doen om een stap te zetten van de woningmarkt naar echte volkshuisvesting? GroenLinks vindt dat we alles uit de kast moeten halen om onze ambitie van 1200 sociale huurwoningen waar te maken!

Voorzitter, een andere grote uitdaging van deze tijd is de klimaat- en biodiversiteitscrisis. GroenLinks is trots op de ambitie om Dordrecht niet in 2050, maar al in 2040 klimaatneutraal te maken! Zo bereiden we onze stad voor op de toekomst. Daarvoor zijn de eerste stappen al gezet met het mobiliteitsplan, waar de focus ligt op duurzame vervoersmiddelen. Maar deze opgave is te ingewikkeld om alleen aan de overheid over te laten. Naast de leidende rol, zal onze gemeente wat GroenLinks betreft een coördinerende en faciliterende rol moeten oppakken om samen met onze inwoners en maatschappelijke partners dit vraagstuk aan te pakken. Een mooi voorbeeld daarvan is de wijkaanpak in Dordrecht-West, waar met instemming, steun en ideeën van bewoners gewerkt wordt aan de energietransitie. Of initiatieven als Energiek Dordt. Wie was daar niet bij; de eerste klimaatneutrale wedstrijd in het betaald voetbal!

De strijd tegen klimaatverandering gaat niet zonder vergroening van onze stad. Meer groen vergroot niet alleen de kwaliteit van de leefomgeving, maar zorgt ook voor een betere luchtkwaliteit en gezondheid van onze inwoners. De Raad heeft de wens uitgesproken om in het kader van het bomenplan naar niveau A te willen. GroenLinks verwacht van het college op z’n minst dat richting Kadernota 2025 een voorstel ligt waarin de raad zelf een afweging kan maken tussen de verschillende niveaus, waaronder niveau A. Kan het college dat toezeggen?

Tot slot, maar zeker niet het onbelangrijkste Voorzitter, de bestaanszekerheid. De invloed van GroenLinks is ook op dit thema zichtbaar: nog nooit ging er zoveel geld naar armoedebeleid. Door de verruiming van minimaregelingen bereiken we veel meer inwoners die het zwaar hebben. Dat is hard nodig, want nooit eerder hebben zoveel mensen moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Dat leidt tot zeer en zeer schrijnende situaties. Met name de bestaanszekerheid van inwoners met een krappe beurs. Hoe fijn is het dan als je familie, vrienden of kennissen je kunnen steunen met een gift. De gift kan ook meer financiële rust geven om te werken aan de toekomst. Maar de huidige regels van de gemeente vormen hier een belemmering voor.

Het leven is duurder geworden en de giftgrens die we nu hanteren drijft mensen in de bijstandsuitkering verder in het nauw. Op verzoek van GroenLinks zou de wethouder uitzoeken of het mogelijk is om de giftgrens op te rekken, zodat mensen niet gekort hoeven te worden op hun uitkering. Kan de wethouder inmiddels hierover een positieve mededeling doen?

Er is geen uitdaging zo groot, of we kunnen deze aan. Maar alleen als we bereid zijn om samen te werken. Samen voor een hoopvolle toekomst.

Dank voorzitter.